این دیپلمات ارشد برزیلی پیش از این خبر داده بود که در جریان سفر رئیس‌جمهور برزیل و نخست‌وزیر ترکیه و امضای بیانیه موسوم به بیانیه تهران، آنکارا و برازیلیا حامل پیامی از سوی واشنگتن برای تهران بوده‌اند.
واشنگتن اما بیانیه تهران را از آن رو از سوی لولا داسیلوا و رجب طیب اردوغان ناکافی می‌داند که میهمانان تهران از آناتولی و آمریکای جنوبی، نتوانستند با تهران برسر توقف غنی‌سازی ایران به توافق برسند.
کاخ سفید پیش از نشست سه‌جانبه تهران برای امضای بیانیه، نامه‌ای از توقعات خود برای داسیلوا و اردوغان فرستاده بود.
پیشنهاد 1+5 و گروه وین هم نبود
به گزارش خبرگزاری فرانسه، سلسو آموریم وزیر امور خارجه برزیل گفت: موضوع غنی‌سازی اورانیوم جزئی از مذاکرات تهران نبود و بنا به دلایل بسیار خوبی که داشتیم این موضوع در مذاکرات ایران با برزیل و ترکیه مطرح نشد.
او ادامه داد: موضوع غنی‌سازی اورانیوم تا سقف 20درصد در ایران در پیشنهاد اصلی 1+5 به تهران هم نبود و حتی در پیشنهاد گروه وین به ایران هم نبود.وزیر امور خارجه برزیل تاکیدکرد: تهران از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواسته تا غنی‌سازی اورانیوم تا سقف 20 درصد را براساس مفاد معاهده ان‌پی‌تی در ایران بپذیرد.
علت اختلاف
این اظهارات از برزیل در حالی منتشر می‌شود که هیلاری کلینتون همتای آمریکایی آموریم، پیش از این از اختلاف‌نظر کاخ سفید با برزیل درباره ایران خبر داد. این اختلاف از آنجا ناشی می‌شود که واشنگتن، کار آنکارا و برازیلیا را برای اقناع ایران بر سر توقف غنی‌سازی ناکافی می‌داند.
در تاریخ ٢٠ آوریل اوباما نامه‌ای ٥/٢ صفحه‌ای را برای لوییس ایناسیو لولا داسیلوا، رئیس‌جمهور برزیل فرستاد که در آن توافقی را شرح داده بود که آمریکا در ماه اکتبر بدون موفقیت دنبال کرده بود که در آن ایران باید بخش عمده اورانیوم غنی‌شده‌اش را در ازای دریافت سوخت هسته‌ای برای یک رآکتور تحقیقاتی مبادله کند. در آن زمان برزیل و ترکیه در حال اندیشیدن به تلاش برای میانجیگری در ارتباط با ایران بودند.
اوباما در این نامه نوشته است: از نظر ما توافق ایران برای انتقال ١٢٠٠ کیلوگرم اورانیوم با غنای پایین به خارج از این کشور اعتمادسازی خواهد کرد و تنش‌های منطقه‌ای را با کاهش چشمگیر ذخایر اورانیوم با غنای پایین ایران کاهش خواهد داد. رجب طیب اردوغان، نخست‌وزیر ترکیه نیز نامه مشابهی را دریافت کرد.
موقعیتی برای گفت‌وگوی بیشتربراساس نامه‌ای که برزیل در اختیار روزنامه نیویورک‌تایمز قرار داده، رئیس‌جمهور آمریکا پیش از نشست تهران و اجلاس گروه 15 در ماه می‌در دیدار با روسای جمهوری برزیل و ترکیه موافقت خود را با انتقال سوخت ایران به یک کشور ثالث اعلام و از مواضع قبلی خود عقب‌نشینی کرده بود. اوباما در این نامه تأکید کرده که با یک کشور ثالث و مشخصاً انتقال سوخت ایران به ترکیه در جریان تبادل سوخت موافق است.
در بخشی از نامه‌ای که وزارت خارجه برزیل منتشر کرده، اوباما می‌گوید: من با شما موافقم که مبادله سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران موقعیتی است که برای انجام مذاکرات وسیع‌تر در مورد موضوعات ریشه‌ای که جامعه جهانی در مورد برنامه هسته‌ای ایران در نظر دارد، ایجاد کرده است.
از اول هم گفته بودم
او در مورد مذاکرات ماه اکتبر سال گذشته میان ایران و 5+1 نیز نوشته است: از شروع فعالیت، نقطه نظر من این بود که درخواست ایران یک نقطه روشن برای شروع مذاکرات و ایجاد اعتماد متقابل می‌تواند باشد و بنابراین می‌توان یک زمان و فضای مناسب برای فرایند مذاکرات و گفت‌وگوهای جدی باز کرد و این دلیل آن است که چرا دولت آمریکا قویا از پیشنهاد مدیرکل پیشین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پشتیبانی و حمایت کرد.
اوباما درباره پیشنهاد آژانس به ایران نیز می‌نویسد: پیشنهاد آژانس بین‌المللی انرژی هسته‌ای مناسب و عادلانه بود و برای دو طرف که به همدیگر اعتماد متقابل کنند، پیشنهاد خوبی بود. برای ما ارسال 1200کیلوگرم اورانیوم غنی شده ایران به خارج از کشور نقطه اعتمادسازی محسوب می‌شود؛ زیرا ذخیره اورانیوم ایران را کاهش می‌دهد و هم از تنش‌های منطقه‌ای جلوگیری می‌کند.
یک پارامتر اساسی
رئیس‌جمهور آمریکا درباره مبادله سوخت نیز می‌نویسد: من می‌خواهم اعلام کنم که این پارامتر یک پارامتر اساسی برای آمریکا محسوب می‌شود و برای ایران هم دریافت سوخت هسته‌ای که مطمئن باشند می‌توانند از سوخت آن برای رآکتور تحقیقاتی تهران که ایزوتوپ‌های پزشکی تولید می‌کند، استفاده نمایند. و ایران می‌تواند بدین وسیله مقاصد صلح‌آمیز هسته‌ای خود را نشان دهد.
علامت منفی دریافت نکرده‌ایم
وزیر امور خارجه ایران اعلام کرد که تهران منتظر پاسخ مثبت گروه وین است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، منوچهر متکی در حاشیه همایش همکاری دریای سیاه در بلغارستان به خبرنگاران گفت که از نظر من، گروه وین در حال بررسی بیانیه تهران به شکلی مثبت است. متکی ادامه داد: فکر می‌کنم به محض آنکه پاسخ آنها به دست یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برسد، مذاکرات آغاز خواهد شد. او همچنین تاکید کرد که ایران همچنان منتظر پاسخ آژانس ، آمریکا، فرانسه و روسیه به پیشنهادهایش است.
متکی از پاسخ به این پرسش که درصورت پذیرفته نشدن پیشنهاد‌های بیانیه تهران، پاسخ ایران چه خواهد بود؟ خودداری کرد. وزیر امور خارجه ایران تاکیدکرد که ایران ترجیح می‌دهد به نیمه پر لیوان نگاه کند. او ادامه داد: ما هیچ‌گونه علائمی را دال بر اینکه این توافق پذیرفته نشود، دریافت نکرده‌ایم.
